<--Matariki: Te noho tahi me Tākuta Rangi Matamua
Nā tēnei mātauranga Māori i mōhio ai te tangata, te iwi rānei ka pēhea te whakahaere i a ia anō mō te tau e tū nei. Me he tau ka kaha pea te hau, ka waipuke rānei kua rite kē te iwi i runga i tēnei mōhiotanga. Me he tau nihoroa ka putua he kai huahua. Te koi hoki!
Ehara i te mea i whai anake ngā tūpuna i a Matariki hei tohu i ngā āhuatanga pēnei. Ka kite, ka rongo hoki rātou ki ngā āhuatanga me te reo o te taiao, arā o ngā atua me ā rātou tamariki. Ka kite i ngā whanonga o ngā manu, te puāwaitanga o ngā putiputi, te tangi a te tātarakihi, te au me te rere te wai. E hia kē ngā tohu.
Mā ēnei tohu ka mōhio ki ngā wā e tika ana ki te hauhake, ki te whakatō, ki te hī ika, ki te whakatere waka, ki te ruku kaimoana, ki te noho ki te kāinga rānei whakatā ai, ako ai, aha atu, aha atu.
He putiputi e puāwai ana ©Living by the Stars
Nō reira he mātauranga pūtaiao tēnei o ngā tūpuna. I mōhio hoki rātou ki te tiaki i te taiao mō te oranga tonutanga.
Kāore tātou o te ao o nāianei i te tino taunga ki ngā mātauranga pēnei i ō te onamata. Me puta tātou ki waho kia kite ai, kia rongo ai i te reo o ngā atua.
He rerekē ngā āhuatanga o te taiao kei tēnā rohe, kei tēnā takiwā. Kāore ētahi i te taha moana e noho ana kei tuawhenua kē. Nō reira kei tēnā, kei tēnā ōna ake mātai mātauranga mō ngā tohu hei ārahi i a rātou hei whai oranga mō te iwi.
E mōhio ana koe ki ētahi kōrero whai pānga o tō iwi, o tō hapū rānei? Ki te kore, tēnā rapua!
Rerenga kōrero
Tau nihoroa | He tau he iti te kai |
Huahua | He manu/kararehe kua whakaukatia ki te hinu |
E hia kē | He maha |
Mātai | Mōhiotanga |